Kim jest świadek koronny?
Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 25 czerwca 1997 r., świadek koronny to osoba podejrzana, którą dopuszczono do składania zeznań w charakterze świadka postanowieniem sądu. Wniosek w tej sprawie składa prokurator prowadzący lub nadzorujący postępowanie przygotowawcze złożone po uzyskaniu zgody prokuratora krajowego.
Osoba podejrzana, odpowiedzialna w sprawie, której dotyczy śledztwo, zostaje dopuszczona do składania zeznań obciążających innych współuczestników i sprawców nielegalnego czynu. Zadaniem koronnego jest ujawnienie wszelkich przestępstw popełnionych w zorganizowanej grupie lub związku przestępczym.
Kto może zostać świadkiem koronnym?
Świadkiem koronnym może zostać osoba z postawionymi zarzutami, której wiedza może być przydatna w sprawie prowadzonej przez prokuraturę. Świadek koronny musi przekazać organom informacje, które mogą pomóc w ustaleniu okoliczności przestępstwa, pozostałych sprawców, ujawnieniu bądź zapobieżeniu innym przestępstwom (przeważnie chodzi o przestępstwa popełnione w zorganizowanej grupie przestępczej).
Natomiast świadkiem koronnym nie może być osoba, która:
- usiłowała, popełniła lub współdziałała w popełnieniu zabójstwa,
- nakłaniała inną osobę do popełnienia zabójstwa celem skierowania przeciwko niej postępowania karnego,
- kierowała zorganizowaną grupą lub związkiem przestępczym.
Uwaga!
Postanowienie w przedmiocie dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego wydaje sąd okręgowy właściwy dla miejsca prowadzenia postępowania przygotowawczego na wniosek prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze, złożony po uzyskaniu zgody Prokuratora Generalnego. Przed wydaniem postanowienia sąd przesłuchuje podejrzanego. Postanowienie w przedmiocie dopuszczenia dowodu z zeznań świadka koronnego wydaje się w terminie 14 dni od dnia wpływu wniosku, przy czym należy mieć na uwadze fakt, iż prokuratorowi przysługuje zażalenie na wydane postanowienie.
W związku z czym, zgodnie z treścią art. 13 ustawy o świadku koronnym, świadka koronnego należy pouczyć o możliwości złożenia wniosku o wyłączenie rozprawy. Świadek koronny może złożyć taki wniosek i wówczas sąd zarządza zakaz wnoszenia na salę rozpraw urządzeń rejestrujących dźwięk, obraz lub zdolnych do przekazania dźwięku lub obrazu, a także poddanie się kontroli w celu realizacji tego zarządzenia.
Jakie przywileje otrzymuje świadek koronny?
Świadek koronny:
- świadkowi koronnemu jak i osobie dla niego najbliższej tj. małżonkowi, wstępnemu, zstępnemu, rodzeństwu, powinowatemu w tej samej linii lub stopniu, osobie pozostającej w stosunku przysposobienia oraz jej małżonkowi, a także osobie pozostająca we wspólnym pożyciu (art. 115 §11 k.k.) przysługuje ochrona w razie zagrożenia życia lub zdrowia. Zaś w szczególnie uzasadnionych wypadkach mogą być wydane im dokumenty umożliwiające używanie innych niż własne danych osobowych, w tym uprawniające do przekroczenia granicy państwowej, jak również mogą uzyskać inną formę pomocy, a zwłaszcza przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego usuwającego charakterystyczne elementy wyglądu lub operacji plastycznej (art. 14 ustawy o świadku koronnym). Postanowienie w przedmiocie zastosowania ochrony lub pomocy wydaje prokurator na wniosek wskazanych wcześniej osób (art. 17 ust. 1 ustawy o świadku koronnym) i jest ono zaskarżalne przez złożenie zażalenia;
- świadek koronny nie podlega karze za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe określone w art. 1 ustawy o świadku koronnym, w których uczestniczył i które jako świadek koronny ujawnił w trybie określonym niniejszą ustawą. Nadto prokurator wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania w ciągu 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie przeciwko tym sprawcom, których udział w przestępstwie świadek koronny ujawnił oraz przeciwko którym zeznawał.
Obowiązki i ograniczenia świadka koronnego podczas rozprawy sądowej
Świadek koronny nie ma prawa do odmowy zeznań, uchylenia się od odpowiedzi, utajnienia jego tożsamości (świadek anonimowy). Sąd, na jego wniosek, wyłącza jawność rozprawy na czas jego przesłuchania.
Ciekawostka!
Czy wiesz, że istnieje instytucja małego świadka koronnego, która jest związana z nadzwyczajnym złagodzeniem kary. Zgodnie z art. 60 § 3 Kodeksu karnegosąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia.
Mały świadek koronny jest to sprawca czynu zabronionego, który współpracował z innymi osobami podczas jego popełnienia, a następnie ujawnił organom dotychczas nieznane, a istotne okoliczności dotyczące przestępstwa i okoliczności jego popełnienia.
Skądinąd „możliwość zastosowania instytucji z art. 60 § 3 kk nie jest w żadnej mierze uzależniona od wysokości kary, grożącej sprawcy” (patrz: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2005 roku, sygn. akt V KK 265/04).
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w tej lub podobnej sprawie, skontaktuj się ze mną pod numerem +48 537 230 390 lub mailowo: kancelaria@sienkoipartnerzy.pl.
Zdecydowanie warto skonsultować swoją sprawę z adwokatem, który posiada doświadczenie w danego rodzaju sprawach. Z przyjemnością pomogę Ci zrozumieć wszelkie zagadnienia związane z Twoją sprawą.
Pozdrawiam,
Adwokat Piotr Sieńko
