Jazda po alkoholu – zmiany w przepisach na rok 2024
W poprzednim artykule, zatytułowanym „Jazda po alkoholu i jej konsekwencje” (dostępnym tutaj), szczegółowo omówiliśmy aktualne przepisy oraz skutki prawne prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu. Zachęcamy do zapoznania się z tym materiałem jako wprowadzeniem do dzisiejszego tematu.
W niniejszym artykule skupimy się na zmianach w przepisach obowiązujących od 2024 roku, w tym na nowych zasadach dotyczących przepadku pojazdu, warunkach jego stosowania oraz potencjalnych konsekwencjach dla kierowców. Omówimy również procedury tymczasowego zajęcia pojazdu oraz egzekucji przepadku, co pozwoli lepiej zrozumieć, jak nowe regulacje wpływają na osoby łamiące przepisy dotyczące trzeźwości za kierownicą.
Przepadek pojazdu (kiedy, w jaki sposób, z jakimi konsekwencjami)?
Przepadek jest orzekany przez sąd obligatoryjnie (obowiązkowo), jeśli sprawca:
- spowodował katastrofę, jej bezpośrednie niebezpieczeństwo lub wypadek, a stężenie alkoholu we krwi przekraczało 1 promil;
- prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości, a stężenie alkoholu we krwi przekraczało 1,5 promila;
- prowadził pojazd w stanie nietrzeźwości (stężenie alkoholu we krwi przekraczało 0,5 promila) w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów, albo gdy sprawca był wcześniej prawomocnie skazany za prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo za przestępstwo komunikacyjne popełnione w stanie nietrzeźwości.
Uwaga!
Sąd może odstąpić od orzeczenia przepadku, jeżeli zachodzi wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami.
Za przestępstwo, za które obligatoryjnie orzeka się przepadek pojazdu mechanicznego, Policja dokonuje tymczasowego zajęcia pojazdu.
Może ono trwać maksymalnie 7 dni. W tym czasie prokurator powinien postanowić o dokonaniu zabezpieczenia majątkowego na tym pojeździe. Jeśli tego nie zrobi tymczasowe zajęcie upada i pojazd zostanie zwrócony właścicielowi.
Nawet jak tymczasowe zajęcie upadnie, prokurator nadal może wydać postanowienie o zabezpieczeniu. Ponadto, gdy policja nie dokona tymczasowego zajęcia, to prokurator też ma możliwość zastosowania zabezpieczenia majątkowego. Prokurator dokonując zabezpieczenia bierze pod uwagę, czy zachodzi uzasadniona obawa, że wykonanie orzeczenia będzie bez niego niemożliwe albo znacznie utrudnione (art. 291 § 1 k.p.k.).
Ponadto brak zabezpieczenia majątkowego nie oznacza, że w ewentualnym wyroku skazującym sąd nie będzie mógł orzec przepadku.
W sytuacji, gdy pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawcy albo po popełnieniu przestępstwa sprawca zbył, darował lub ukrył podlegający przepadkowi pojazd, sąd orzeka jego równowartość.
Ponadto sąd może (fakultatywnie) orzec przepadek pojazdu, jeśli sprawca:
- spowodował katastrofę, jej bezpośrednie niebezpieczeństwo lub wypadek, a stężenie alkoholu we krwi przekraczało 0,5 promila, ale nie było wyższe niż 1 promil.
Uwaga!
Jeżeli sprawca prowadził pojazd mechaniczny niestanowiący jego własności wykonując czynności zawodowe lub służbowe, nie orzeka się przepadku pojazdu mechanicznego ani przepadku równowartości pojazdu. W takim wypadku sąd orzeka nawiązkę w wysokości od 5000 do 100 000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.
Sąd niezwłocznie po uprawomocnieniu się wyroku zawierającego orzeczenie o przepadku pojazdu, przesyła jego odpis lub wyciąg naczelnikowi urzędu skarbowego, by wykonał orzeczenie przepadku.
Egzekucję przepadku prowadzi naczelnik urzędu skarbowego na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Egzekucja może polegać na:
- Licytacji publicznej pojazdu.
- Sprzedaży po cenie oszacowania podmiotom handlowym.
- Przekazaniu do sprzedaży komisowej.
- Zawarciu umowy sprzedaży z wolnej ręki.
Natomiast jeżeli kierowca prowadzi pojazdy leasingowe lub wynajmowane, również mogą one podlegać przepisom o przepadku równowartości pojazdu. Wartość ta ustalana jest na podstawie polisy ubezpieczeniowej lub średniej wartości rynkowej. Przepisy te stosuje się także w przypadku rozbicia pojazdu przez nietrzeźwego kierowcę – jeżeli orzeczenie przepadku pojazdu nie jest możliwe, sąd orzeka przepadek jego równowartości.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w tej lub podobnej sprawie, skontaktuj się ze mną pod numerem +48 537 230 390 lub mailowo: kancelaria@sienkoipartnerzy.pl.
Zdecydowanie warto skonsultować swoją sprawę z adwokatem, który posiada doświadczenie w danego rodzaju sprawach. Z przyjemnością pomogę Ci zrozumieć wszelkie zagadnienia związane z Twoją sprawą.
Pozdrawiam,
Adwokat Piotr Sieńko
